Adli bilişim uzmanı, dijital ortamlarda işlenen suçları teknik açıdan inceleyen, elektronik delilleri hukuki süreçlere uygun şekilde analiz eden ve adaletin tesisine katkıda bulunan nitelikli bir meslek mensubudur. Bu uzmanlar, bilgisayarlar, cep telefonları, ağ cihazları, USB bellekler, bulut sistemleri ve güvenlik kameraları gibi dijital veri kaynaklarını inceleyerek ceza yargılamasında kritik rol üstlenirler.
Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 63. maddesi uyarınca, teknik veya bilimsel bilgi gerektiren durumlarda bilirkişiye başvurulabilir. Bu kapsamda, adli bilişim uzmanı, dijital delillerin teknik geçerliliğini tespit eden ve mahkemeye sunulan verilerin hukuka uygunluğunu irdeleyen bilirkişi sıfatı taşır. Özellikle TCK m.243 (bilişim sistemine girme), m.244 (sistemi engelleme, bozma, verileri yok etme veya değiştirme) ve m.245 (banka veya kredi kartlarının kötüye kullanılması) kapsamında yürütülen ceza soruşturmalarında adli bilişim uzmanlarının katkısı hayati öneme sahiptir.
Adli Bilişim Uzmanının Görevi
Adli bilişim uzmanları; siber suçlara ilişkin dijital delillerin elde edilmesi, incelenmesi, doğrulanması ve raporlanması süreçlerinde görev alır. Bu uzmanların temel görev alanları şunlardır:
Dijital Delil Tespiti ve Koruma: Suçla bağlantılı olabilecek dijital cihazlar tespit edilir, delillerin bütünlüğü “hash algoritmaları” ile sağlanarak muhafaza altına alınır.
Veri Kurtarma ve Analiz: Silinmiş, şifrelenmiş veya gizlenmiş veriler profesyonel yazılımlar aracılığıyla kurtarılır. Olay günlüğü (log kayıtları), internet tarayıcı geçmişi, e-posta trafiği ve dosya sistemleri gibi veri kümeleri detaylı analiz edilir.
Raporlama ve Mahkemeye Sunum: Elde edilen bulgular, Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 67. maddesi doğrultusunda açık, anlaşılır ve bilimsel temellere dayalı bilirkişi raporu haline getirilerek yargı mercilerine sunulur.
Uzman Tanıklığı: Adli bilişim uzmanları gerektiğinde mahkemede tanıklık ederek analiz süreçlerini, kullanılan yöntemleri ve ulaşılan sonuçları teknik terimlerle açıklamakla yükümlüdür.
